Goed voorbeeld - Inzet van de psychiatrisch verpleegkundige

Waar teams tegenaan lopen:

• Complexe zorgvragen: Dementie en psychische aandoeningen gaan vaak samen, wat kan leiden tot verkeerde diagnoses en ongediagnosticeerde psychiatrie, die pas problemen veroorzaakt na opname.
• Onvoldoende expertise: Zorgteams hebben vaak onvoldoende specialistische kennis om met ernstig complex en/of onbegrepen gedrag om te gaan en missen soms de specialistische begeleiding om psychologische behandelplannen toe te passen in de dagelijkse praktijk.
• Verbeterde instroom en consultatie: Bij de instroom van cliënten met psychiatrische problematiek is het lastig om een goede inschatting van de zorgbehoefte te maken.

De oplossing: de inzet van psychiatrisch verpleegkundigen.

BrabantZorg zet psychiatrisch verpleegkundigen in om deze knelpunten aan te pakken en daarbij nemen zij verschillende rollen aan:

• Coördinatie bij hoog-complexe, psychiatrische cliënten gedurende het hele zorgpad van de cliënt.
• Consultatie en begeleiding van zorg- en behandelteams.
• Vertaling van psychologische plannen naar praktische zorginstructies.
• Advies aan zorgbemiddelaars als mensen bij Brabantzorg komen wonen.
• Psycho-educatie aan teams bij psychiatrische problematiek.
• Preventie door mee te denken bij complexe casussen en advies tijdens crisissituaties.

Het effect?

Men krijgt zorg die aansluit bij de vraag – fysiek en mentaal en beter toegeruste zorgteams. Dit leidt tot een hogere kwaliteit van directe zorg, toename van expertise, verbetering van medewerkers welzijn, efficiëntere zorgverlening en borging van zorgkwaliteit.

Hoe werkt het in de praktijk?

• Inschakeling van een psychiatrisch verpleegkundige voor observatie.
• Bespreking van observaties met het team en psycholoog.
• Meelopen van de psychiatrisch verpleegkundige tijdens zorgmomenten om problemen te identificeren en praktische handvatten te geven.
• Terugkoppeling aan de psycholoog en opstellen van een crisisontwikkelplan.
• Implementatie van het plan op de werkvloer met het team.
• Psycho-educatie aan het team op basis van ervaren uitdagingen om kennis en begrip te vergroten.
• Coaching door de psychiatrisch verpleegkundige zolang dat nodig is.
• Afstemming met de teammanager over verdere teamondersteuning.

Waarom dit werkt

De psychiatrisch verpleegkundige vervult een centrale rol als coördinator bij hoog-complexe, psychiatrische cliënten, begeleidt zorg- en behandelteams, vertaalt psychologische plannen naar praktische handvatten en wordt laagdrempelig geconsulteerd door zorgbemiddelaars. Ze helpen ook bij het organiseren en bijsturen van groepsdynamiek, wat preventief werkt tegen agressie en overbelasting van zorgpersoneel. Ze beschikken over basiskwaliteiten en eigen expertise op het gebied van organische of functionele psychiatrie, en hun rol is drieledig: secundaire en tertiaire preventie, consultatie bij hoog complexe casussen en consultatie wanneer het multidisciplinaire team er niet meer uitkomt. Zij kunnen ook ingezet worden als regiebehandelaar. We zien dan ook een functie voor de psychiatrisch verpleegkundige binnen zorginstellingen om een grotere rol te vervullen, waarbij zij als behandelaar naar voren treden.

Voor wie?

• Cliënten waarbij de somatische of psychogeriatrische aandoening op de voorgrond staat, en de psychiatrische problematiek aanvullend is (organische psychiatrie).
• Cliënten met externaliserend gedrag (gerontopsychiatrische aandoeningen). Met name de specifieke doelgroep binnen de ouderenzorg met zowel fysieke beperkingen als psychische stoornissen (onder andere ouderen met dementie, waarvan 90% ook psychiatrische aandoeningen vertoont).
• Mensen met een functionele psychiatrie (vaak bij een GGZ-achtergrond).